देहेणे - रतन

३ नद्या, अत्यंत अरुंद वाट, खोदलेल्या वेड्या वाकड्या पाय~या, प्रचंड चढ आणि प्रचंड चाल असा ट्रेक म्हणने देहेणे- रतन. ३ नद्या वगळल्या तर बाकी कशाचिही माला भिती वाटत नाही. पण पाणि म्हंटल की हात पाय ठंड पडून कापायला लागतात. पाण्याचा प्रवाहाला जोर होता. मी सुदिप ला धरुन नदी cross करायला लागले. बिचारा सुदिप माला समोर धरुन नदीच्या पाण्याच्या प्रवाहाच्या दिशेला चालत होत. मध्यापरियंत सगळ ठिक होत. मध्यावर आल्यावर सुदिप मला म्हणतो," शर्वाणी ताई, तुला एक गम्मत सांगू? माला सुद्धा पोहता येत नाही". दोन मिनिट ब्रह्मांड आठवले. तोंडातून एकच उद्गार निघाला,"काय"?



नद्या cross करण पुरेस नव्हत की काय कोण जाणे, उतरताना आमची आणि एका गटाची सुकामूक झाली. ज्या काही जणांकडे जेवणाच सामान होत, ते आणि आम्ही वेगळ्या मार्गावरुन उतरलो. शोधासोध झाली पण त्यांचा कुठेच पत्ता लागला नही. ते आम्हाला भेटले ते jeap पाशी. सकाळी चाहा आणि थोडा नाष्टा ह्यावर आम्हाला तो कठिण ट्रेक उतरायला लागला. जेवण मिळाल ते संध्याकाळी उशीरा. पोटात वाईट आग पडलेली जाणवत होती. Main Road येई परियंत मी तग धरुन बसले. Main Road ला लागलो, समोर jeap आणि हारवलेले मित्र दिसले आणि माझी सहनशक्ती संपली, मी सस्त्यातच बसले. १०-१५ मिनीट तशीच बसून राहीले.

शेवट मात्र गोड झाला. Lunch ला झक्कास आंरसाचा बेत होता. आम्हाला तो Dinner ला मिळाला एवढाच फरक.

लहान पणी काढलेली काही चित्र

लहाणपणा पसून चित्रकला हा माझा आवडीचा विषय. Biology त्यामुळेच अर्थात माला आवडयचा. पण गम्मत अशी असायची की, मी heart, kidney, frog ह्यांच चित्र काढण्यात एवढी गुंतून जात असे की, चित्रा बरोबरच theory पण लिहायला लागते हे लक्षात येईपरीयंत उशीर झालेला असायचा. माझ्या चित्राला very good remark कायम असायचा आणि theory ला .... जाऊदे. सांगायचा मुद्दा असा... मुलीला heart कस असत, त्यातले भाग ईत्यादींची माहिती नसल्याशीवाय ती चित्र काढेलच कस? एकदा हे उत्तर मी biology teacher ला दिल आणि नेहमी प्रमाणे मुकाट्याने जाउन वर्गा बाहेर उभी रहीले.

शाळेत history मधल्या महातम्यांचे चेहरे रंगवणे हा सगळ्यांचा आवडतीचा उद्योग. माझाही होता. फक्त मी गांधींना सुट-बुट आणि हातात सिगरेट देण्याऎवेजी, गांधींना गांधींच ठेउन त्यांच व्यंगचित्र करत असे आणि जोडिला त्यांच्या मनतले विचार. व्यंगचित्र काढणे हा अत्यांत गम्तिशीर विषय असला तरी त्या माधमातून गांभिर विशय मिष्किल पणे दाखवणे ही एक कला आहे.


एकदा मी आमच्या एक teacher च व्यंगचित्र फळ्यावर काढले होते. त्या मगे येउन कधी उभ्या राहील्या समजलच नाही. अत्यांत कडक, खडूस म्हणून ओळखल्या जाणा~या त्यांनी, चक्क माला शाबासकी किली, त्या वेळेला एवढ गहीवरुन आल म्हणून सांगू... असाच उदार पणा त्यांनी marks देताना दाखवला असता तर? Teacher ची लाडकी असण हा नशिबाचा भाग असतो. असो....


मी history books मधे काढलेली चित्र पण आज History झाली आहेत. त्या काळात काढलेली काहीच चित्र माझ्या कडे आहेत, पण ती व्यंगचित्र नाही आहेत. १-२ चित्रच आज माझ्याकडे आहेत ती येथे टाकते.

कारकाई...

कारकाई... ५ऑगष्ट २००७

कारकाईची मनात भरलेली आठवण म्हणजे, करकाईला अनुभवलेल वादळ. मी अनेक ट्रेक केले आहेत, पण कारकाईला जे वादळ अनुभवले ते अवीस्मरणीय.

कारकाई हा अमचा तसा पायलेट ट्रेक होता. आम्ही पहील्यांदाच जात होतो आणि रसत्याची जुजबीच माहिती होती. पावसाळ्याचे दिवस, तुफान पाऊस आणि त्याच्या जोडिला वादळ. टेकडीवर तर अक्षरशा: ढकलले जात होतो. उतरताना पण वाट घसरडी झाल्यामुळे सगळ्यांची वाट लागली होती. उतरताना आम्ही हरीचंद्रच्या वाटेनी उतरली [धरणाची वाट] . धरणावरुन तर एकट्याने चालण शक्याच नव्हत. आम्ही अक्षरशा: साखळी करुन चालत होतो तरी साईडला ढकलले जात होतो. कानाला वा~याचा फटका आणि पावसाचा मारा. डोळ्यांत तर पावसाच्या पाण्याचे बाण मारावे तसे बाण बसत होते. एवढा वादळात फोटो काढण पण शक्यच नव्हत, तरी काही जणांनी फोटो काढण्यासाठी छत्र्या आणल्या होत्या, त्यामुळे थोडे तरी फोटो काढले गेले. Enjoy...

अप्रतीम असा निसर्ग, तुफान असा वारा, जोरदार पाऊस, घसरडी वाट आणि धमाल.

Waterfall Rappelling...

Waterfall Rappelling...
माला तशी पाण्याची भिती वाटते. मुळात ३-४ वेळेला पोहायला शिकायला गेले असून पोहता न येणारी मी एकटीच असीन. ट्रेक, Climbing करताना तशी माला भिती वाटत नाही. काळजी घेणारे मित्र असतातच. पण मी Waterfall Rappelling करायच ठरवल. मनात जाम भिती होती पण पाण्याची भिती पण कायमस्वरुपी घालवायची होती. आणि Waterfall rappelling हा माध्यम मी निवडला. त्याला कारण पण आहे, Rappelling करताना rope, Harness चा सहायाने ते केले जाते. तशी पडण्याची काहीच भिती नसते.

काही वर्षा पूर्वी मी पहील्यांदा Waterfall Rappelling केल. [वरील photo गेल्या वर्षीचे आहेत.] Bhivpuri station जवळ एक सुंदर waterfall आहे. आम्ही २० जणांचा ग्रुप गेलो होतो. काही Leadersनी एक दिवस आधी जाउंन तयारी केली. माझ्या सारख्या पहिलांदाच Rappelling करणारे अनेक होत्या. Leader नी सुरवातीला प्रात्यक्षिक करुन दाखवले. वघुन तस सोप वाटल. काही जाणाना करताना बघून अजुन जारा धिर आला. Dukes nose ह्या ठिकाणी Raplling करून आलेली मुलगी Waterfall Rappelling करायला गेली. तिच्या साठी हे अतिशय सोप. पण मघ्यावर आल्यावर तिला काय झाले काहीच समजलेच नाही. ती मधेच अडकली ते एक दिड तास. Waterfall च्या जवळ एक ठिकाणी जाउन बसली ते उठायच नावच घेइना. बर ती तशी अनुभवी असल्यामुळे तिला आधी Rappelling करायला सांगितले जेणेकरुण Leadersना जरा तयारी करायला वेळ मिळेल. शेवटी तिला उचलून खाली आणायला लागले.
तिला बघुन मात्र माला भिती वाटली. आधिच पाण्याची भिती होतिच. माझा turn आला. मी rope वर भार देउन position घेतली. पहिला पाय खाली टाकला आणि पडले. नाका - तोंडात पाणि गेले आणि मी गुदमरले. परत वर आले. सुदिप ला म्हणाले, नाही जमणार माला, मी नाही करत. त्यानी मला instructions follow करायला सांगितल्या. मी मनाची तयरी करुन परत निघाले आणि परत घसरले. Rope, Harness असल्या मुळे तशी भिती नासते. पण पाणि नाका गेल्यामुळे जीव गुदमरला. परत वर आले. :-( . २-३ मिनिट थांबले आणि परत एकदा ना घाबरता प्रयत्न करातच ठरवल. परत Position घेतली. सुदिप वरुन instructions देत होता. Rope वर balance कर. जेवढ जमेल तेवढ sitting position घे, एक एक पाय खाली टाक. मी Instructions follow करायला लागले आणि जमल....
Raplling तस अत्यंत सोपा प्रकार आहे. Rope, Harness असल्या मुळे पडण्याची तशी भिती नसते. Sitting position निट जमली की १-२ मोनीटात खाली. Waterfall Rappelling करताना, Rocks जरा निसरडे झाले असतात. त्यामुळे पायाची grip जाते आणि आपण rock वर जाउन आदळतो आणि पाणि नाका - तोंटात जाते. Leader नी दिलेल्या Instructions पाळणे तेवढ गरजेचे असते. त्यांचा खूप वर्षांचा अनुभव असतो.
ट्रेकिंग म्हटल की अनेक लोकांच्या मनात शंका येतात. अनेकांना ट्रेकिंग हा एक वेडेपणा पण वाटतो. डोंगर चढायचा आणि उतरायचा, ह्यात कसली आली आहे मजा. पण ट्रेकिंग हा एक नशा आहे. ज्याला लागला त्याला तो कायमचा चिकटतो. इथे Overconfidence सुद्धा चालत नही आणि बेफिकीरपणा तर मुलीच नाही. अपल्या बरोबर असलेल्या अनुभवी लिडरचे instructions कायम followकेले की कसलाच खतरा नसतो. And then one can explore oneself in the world of nature.

BhimaShankar

भीमशंकर एक गिरीदुर्ग. (३५००’)
रायगड जिल्हात बसलेला हा दुर्ग. हिवाळ्यात व पावसाळ्यात करण्या जोगा एक सुंदर ट्रेक.

गडावर जाण्याच्या वाटा:

१. गणेश घाट:
अत्यंत सोपी अशी ही वाट आहे. कच्च्या रस्त्याची वाट असून वर जाण्यास ६ते७ तास लागतात.

२. शिडी घाट:
दीड तासात ३ शिड्या. पावसाळ्या जाराशी कठीण वाटणारी अशी ही वाट. पण काळजी घेतल्यास कसलाही धोका नाही.

अनूभव:

माझी आवडती वाट म्हणजे शिडी घाट. भीमाशंकर ला जायच आसल्यास मी ह्याच वाटेने जाते. शेवटच्या शीडी नंतर एक Traverse वळण लागत. माला तो क्षण आजून आठवतो, अगदी काल घडल्या सारखा. शेवटची शीडी चढून मी वर गेले. Traverse पाहून जारा पोटात गोळा आला. हात पकडायला छोटीशी खाच, त्या खाचेला पकडून सावकाश पुढे जायचे. पाय ठेवायला अजून एक खाच, पण साधारण ६फुट खाली. माला हातावर लटकणच भाग होत. दोन सेकंद ब्रह्मांड आठवल. पलीकडे मंगेश उभा होताच. मंगेश अत्यंत उत्क्रुष्ट असा ट्रेकर आहे. त्याची ३वर्षाची चिमुर्डी मुलागी सुद्धा छान ट्रेकिंग कारते. मंगेशनी मला न घाबरता बिंधास्त यायला सांगीतल. मी निघाले, अर्धी वाट हातावर लटकत गेले आणि.... खाली वाकून खोल दरीत डोकावले. संपल, हात - पाय कापायलाच लागले. पहीला fall होता साधारण १५००फुट खाली. १सेकंद जाम भिती वाटली. मंगेशची ती खणखणीत हाक आजून आठवते मला. त्यानी मला बजावल होत की खाली बघायच नही. मी वाटेत थंबल्यावर त्यानी आवाज दिला, शर्वाणी Move, come on. मी जारावेळ डोळे मिटले आणि निघाले. लटकत लटकत मी पोहोचले खरी पण नंतर पलीकडे जाण्यासाठी लांब पाय टकण्याची वेळ आली. मला जेवढा लांब पाय करता आला मी केला, पण मझा पाय पुरेना. शेवटी मंगेशने एक झाडाचा आधार घेउन मला फुलासारख चक्क उचलून पलीकडे आणले. पलीकडे जाउन जेव्हा मी परत दरी बघीतली, तेव्हा जास्त भिती वाटली. पण १दा गेल्यावर भिती गेली. नंतर येणाऱ्या वर्षात मी अनेकदा भीमाशंकर केला, अणि शीडी घाटानेच केला. अप्रतीम असा अनूभव.